– Δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως μετά τα καρδιαγγειακά επεισόδια

– Στην Κύπρο υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν 1200 άνθρωποι έπειτα από Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο

– Διεθνώς θεωρείται ο σημαντικότερος παράγοντας αναπηρίας με το κόστος φροντίδας στην ΕΕ να φθάνει τα €16 δις και στην Κύπρο τα €11 εκατ.

– «Time is brain»: Κάθε λεπτό που περνά χάνονται δύο εκατομμύρια νευρώνες

– Στις κύριες αιτίες για τις οποίες καλείται η Υπηρεσία ασθενοφόρων στην Κύπρο

Υπάρχει ανάγκη, υπάρχει και έτοιμος σχεδιασμός και πρόθεση για δημιουργία και λειτουργία «Ειδικής Μονάδας Εγκεφαλικών Επεισοδίων» και στην Κύπρο

H Παγκόσμια Ημέρα Εγκεφαλικών Επεισοδίων, είναι αφιερωμένη στην κοινή προσπάθεια όλων, επιστημόνων, κρατικών και ιδιωτικών οργανισμών αλλά και άλλων  αρμοδίων φορέων,  να βελτιώσουν τα δεδομένα που σήμερα υπάρχουν και αφορούν τον τρόπο αντιμετώπισης και διαχείρισης ενός εγκεφαλικού επεισοδίου.

Από τη διεθνή πρακτική έχει διαπιστωθεί, ότι στην περίπτωση ενός αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, το κάθε λεπτό είναι πολύτιμο. Την ίδια ώρα, ειδικές θεραπείες (θρομβόλυση, θρομβεκτομή) αλλά και η λειτουργία ειδικών Μονάδων (Stroke Units), αυξάνουν σημαντικά την πιθανότητα καλής έκβασης.

Βασική αρχή, το ότι η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων, σώζει ζωές, σώζει τον εγκέφαλο, σώζει τη μνήμη των ασθενών, σώζει σε τεράστιο βαθμό την ποιότητα ζωής τους.

Τρανταχτό παράδειγμα, οι άνθρωποι που επεβίωσαν ενός εγκεφαλικού επεισοδίου και επειδή ακριβώς είχαν την σωστή περίθαλψη, τη σωστή στιγμή κατάφεραν να συνεχίσουν τη ζωή τους. Η Αλεξία Κουντούρη, ένας από αυτούς τους ανθρώπους και κατά τη διάρκεια ημερίδας που διοργάνωσε η ΟΣΑΚ περιέγραψε τη δική της εμπειρία.

Υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο στα 27 της χρόνια ενώ βρισκόταν στην εργασία της. Οι συνάδελφοι της έδρασαν αστραπιαία και σε μερικά λεπτά άρχισε να λαμβάνει την φροντίδα που χρειαζόταν μέσα στο ασθενοφόρο. Ακολούθησε πλήρες πρόγραμμα θεραπείας και αποκατάστασης. Σήμερα είναι 34 χρόνων, ζει με τις επιπτώσεις και τα προβλήματα που άφησε πίσω του το ΑΕΕ. Η ίδια δηλώνει αισιόδοξη για το μέλλον. Η ζωή της σώθηκε χάριν στην ταχύτητα με την οποία ενήργησαν οι γύρω της.

Τα Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια, όπως ανέφεραν κατά τη διάρκεια της ημερίδας, οι επιστήμονες/συνεργάτες της ΟΣΑΚ, είναι η δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως (11%) μετά τα καρδιαγγειακά επεισόδια (16%) και η κύρια αιτία πρόκλησης πρόωρου θανάτου ανάμεσα στα νευρολογικά νοσήματα (64%) και αναπηρίας (42%).

Παγκοσμίως κάθε χρόνο 17.000.000 άνθρωποι παθαίνουν εγκεφαλικό επεισόδιο.  6 εκατομμύρια από αυτούς πεθαίνουν και 5 εκατομμύρια άλλοι συνεχίζουν να ζουν έχοντας υποστεί μια σοβαρή και μόνιμη αναπηρία.

Στην Κύπρο, σύμφωνα με πρόσφατη αναφορά του Institute for Health Metrics and Evaluation (2020) τα καρδιαγγειακά νοσήματα συμπεριλαμβανομένων και των Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων, αποτελούν τη πρώτη αιτία θανάτων προκαλώντας 318 θανάτους ανά 100.000 κατοίκους.

Τα καρδιακά επεισόδια αποτελούν την αιτία του 18% περίπου των θανάτων και τα ΑΕΕ,  το 9% περίπου.

Με βάση αυτά τα στοιχεία και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι στην Κύπρο δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία καταγραφής των ΑΕΕ, υπολογίζεται ότι περίπου 1200 άνθρωποι  πεθαίνουν εξαιτίας ενός αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, ανά έτος.

Ανάγκη και σχεδιασμός Ειδικών Νοσοκομειακών μονάδων

Στην ημερίδα που διοργάνωσε η ΟΣΑΚ συμμετείχαν τόσο εκπρόσωποι του ΟΚΥπΥ αλλά και του ΟΑΥ, όσο και ακαδημαϊκοί της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου οι οποίοι παρουσίασαν πρόταση τους για δημιουργία Ειδικής Μονάδας Εγκεφαλικών Επεισοδίων στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας.

Όπως εξήγησαν, με βάση τη διεθνή πρακτική καθώς και τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τα ΑΕΕ (European Stroke Organization) κάθε ευρωπαϊκή χώρα θα έπρεπε από χρόνια να έχει ειδικές Μονάδες Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων.

Η νοσηλεία των ασθενών σε τέτοιες μονάδες έχει βεβαιωθεί μέσα από πολλαπλές διεθνείς μελέτες ότι μειώνει το ποσοστό θανάτων ύστερα από ΑΕΕ, ενώ η εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων αντιμετώπισής τους, κατά την οξεία φάση μειώνει σε στατιστικά σημαντικό βαθμό το βαθμό υπολειπόμενης αναπηρίας.

Τόνισαν παράλληλα ότι πολλαπλές διεθνείς μελέτες έχουν αποδείξει ότι η δημιουργία Μονάδων Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων και η προσφορά εξειδικευμένης φροντίδας σε ασθενείς με ΑΕΕ καθώς και η μετέπειτα φροντίδα τους σε Κέντρα Φυσικής Αποκατάστασης είναι οικονομικά συμφέρουσες (Cost-Effective) για τα Συστήματα Υγείας γιατί στην ουσία μειώνουν όχι μόνο τους θανάτους αλλά και το βαθμό αναπηρίας ύστερα από ΑΕΕ.

▪ Ο ρόλος των μονάδων αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων», αλλά και πρόταση για δημιουργία μιας τέτοιας μονάδας, παρουσιάστηκε από τον Δρα Γεώργιο Χατζηγεωργίου, Καθηγητή Νευρολογίας, Αναπληρωτή Κοσμήτορα Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κύπρου ενώ,

▪ «Η συμβολή της δημιουργίας της νευρολογικής κλινικής του ΓΝΛ στη διαχείριση των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων», αναλύθηκε από τον Δρα Παναγιώτη Μπαργιώτα, Επίκουρο Καθηγητή Νευρολογίας Ιατρικής Σχολής.

Ο Καθηγητής Γεώργιος Χατζηγεωργίου, παρουσίασε κατά τη διάρκεια της ημερίδας λεπτομερή μελέτη/πρόταση για τη λειτουργία Ειδικής Μονάδας ΑΕΕ στην Κύπρο, αναλύοντας τα οφέλη από τη δημιουργία της αφού όπως διαπιστώνεται από τη διεθνή πρακτική, η σωστή και έγκαιρη παρέμβαση μειώνει σημαντικά τον αριθμό των θανάτων αλλά και το συνεπαγόμενο κόστος φροντίδας.

Από πλευράς του,  ο εκπρόσωπος του ΟΚΥπΥ Χαράλαμπος Χαριλάου, ανέφερε ότι ο Οργανισμός, «αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα εξειδικευμένης αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών δημιούργησε Νευρολογική κλινική που φιλοξενείται στην παθολογική κλινική του γενικού νοσοκομείου Λευκωσίας, εντάσσοντας σε αυτή τους Καθηγητές Νευρολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Μέσα στα πλαίσια αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών και λαμβάνοντας  υπόψη το Επιχειρησιακό Σχέδιο, ο Οργανισμός αποφάσισε τη δημιουργία αυτόνομης νευρολογικής κλινικής στο νοσοκομείο Λευκωσίας όπου σε αυτή θα στεγάζεται και η Μονάδα Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών Επεισοδίων, η οποία θα συνεργάζεται με όλες τις εμπλεκόμενες ειδικότητες. Το έργο αυτό εντάσσεται στον προϋπολογισμό του Οργανισμού και η έναρξη των εργασιών, αναμένεται στα μέσα του επόμενου έτους».

Η ΟΣΑΚ, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για εξειδίκευση στον τομέα της Υγείας, δεσμεύτηκε για προώθηση των προτάσεων και εισηγήσεων των ειδικών, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της, τονίζοντας πως στο πλαίσιο της αναβάθμισης των υπηρεσιών υγείας που προσφέρονται στους Κύπριους ασθενείς, ο κάθε ένας από τη δική του θέση και αρμοδιότητα επιβάλλεται να πράξει το άπαν των δυνάμεων του προκειμένου να σωθούν όσο το δυνατό περισσότερες ζωές αλλά και να αποτραπεί η εμφάνιση σοβαρών αναπηριών σε ανθρώπους έπειτα από ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

– Η έγκαιρη και σωστή αντιμετώπιση ενός Αγγειακού Εγκεφαλικού Επεισοδίου, μπορεί να σώσει ζωές

– Πίσω από τους αριθμούς υπάρχουν άνθρωποι

– Πίσω από τους ανθρώπους πρέπει να υπάρχουν οι κατάλληλες δομές για την περίθαλψη τους.